Meme Cerrahisi: Türleri, Yöntemleri ve Süreçleri

Meme Cerrahisi: Türleri, Yöntemleri ve Süreçleri

Meme cerrahisi denildiğinde akla sadece kanser cerrahisi gelmemelidir. Modern tıp, memenin hem hastalıklarının tedavisinde hem de estetik ve rekonstrüktif amaçlı olarak birçok farklı ve gelişmiş cerrahi teknik sunar. İşte bu cerrahi türlerinin detaylı bir dökümü:

1. Tanıya Yönelik Cerrahiler (Biyopsiler)

Bu işlemler, tedaviden önce kesin tanı koymak için yapılır.

• İnsizyonel Biyopsi: Kitlenin bir kısmının çıkarılarak patolojide incelenmesidir.
• Eksizyonel Biyopsi: Şüpheli kitlenin tamamının, çevresindeki bir miktar sağlam doku ile birlikte çıkarılmasıdır. Bazen küçük kitlelerde hem tanı hem de nihai tedavi amacını taşıyabilir.
• Vakum Destekli Biyopsi: Görüntüleme eşliğinde (mamografi veya USG), özel bir iğne ile şüpheli dokudan daha fazla örnek alınmasını sağlayan ileri bir yöntemdir. Daha hassas bir tanıya olanak verir.

2. Meme Kanseri Cerrahisi (Onkoplastik Cerrahi)

Bu cerrahinin temel amacı, kanseri vücuttan en etkili şekilde uzaklaştırırken, memenin doğal görünümünü mümkün olduğunca korumaktır.

• Meme Koruyucu Cerrahi (Lumpektomi veya Segmentektomi):
  • Ne Zaman Yapılır? Erken evre, küçük tümörlerde tercih edilir.
  • Nasıl Yapılır? Sadece tümör ve çevresindeki bir miktar sağlam doku (temiz sınır) çıkarılır.
  • Sonrası: Neredeyse her zaman, kalan meme dokusundaki mikroskobik hastalık hücrelerini yok etmek için radyoterapi (ışın tedavisi) ile kombine edilir.
• Mastektomi (Memenin Alınması):
  • Ne Zaman Yapılır? Tümörün memenin büyük bir kısmını kapladığı durumlarda, çok odaklı tümörlerde, genetik yatkınlık (BRCA mutasyonu vb.) olduğunda veya hastanın tercihi doğrultusunda yapılır.
  • Modern Teknikler:
    • Cilt Koruyucu Mastektomi: Meme cildi korunur, sadece meme dokusu ve meme başı-areola kompleksi çıkarılır. Meme rekonstrüksiyonu için ideal bir zemin hazırlar.
    • Meme Başı Koruyucu Mastektomi: Tümör meme başından uzakta ise, meme başı ve areola da korunabilir. Ameliyat sırasında meme başı altındaki dokunun patolojik incelemesi yapılarak karar verilir.
  • Sonrası: Meme rekonstrüksiyonu aynı seansta veya daha sonra yapılabilir.
• Koltuk Altı (Aksilla) Cerrahisi:
  • Sentinel Lenf Nodu Biyopsisi: Tümörün yayılım yaptığı ilk (“bekçi”) lenf düğümü bulunur, çıkarılır ve mikroskopta incelenir. Temiz çıkarsa, koltuk altındaki diğer lenf nodlarına dokunulmaz. Bu, kolda şişme (lenfödem) riskini büyük ölçüde azaltan çok önemli bir yöntemdir.
  • Aksiller Diseksiyon: Sentinel nodda kanser hücresi saptanırsa, koltuk altındaki lenf nodlarının bir kısmı veya tamamı çıkarılır.

3. Meme Rekonstrüksiyonu (Yeniden Yapılandırma Cerrahisi)

Mastektomi sonrası hastaların beden imajı ve özgüvenini yeniden kazanmasına yardımcı olan bir cerrahidir.

• İmplant ile Rekonstrüksiyon: Silikon protezler kullanılarak yapılır. Bazen öncesinde doku genişleticiler gerekebilir.
• Otojen (Kendi Dokunuzla) Rekonstrüksiyon: Hastanın kendi vücudundan (karın, sırt, kalça) alınan doku ve kaslarla yeni bir meme yapılır. (TRAM, DIEP, Latissimus dorsi flepleri gibi).
• Primer (Anında) Rekonstrüksiyon: Mastektomi ile aynı ameliyatta yapılır. Psikolojik olarak daha az travmatiktir.
• Sekonder (Gecikmiş) Rekonstrüksiyon: Mastektomiden aylar veya yıllar sonra yapılır.

4. Estetik Meme Cerrahisi

Kişinin kendi isteğiyle memesinin şeklini veya boyutunu değiştirdiği operasyonlardır.

• Meme Büyütme (Augmentasyon): Silikon implantlar veya kendi yağ dokusu (lipofilling) ile memenin hacmini artırma işlemidir.
• Meme Küçültme (Redüksiyon): Büyük ve sarkık memeleri, hastanın vücut yapısına uygun, daha küçük ve dik bir forma getirme işlemidir. Aynı zamanda sırt ağrısı, omuzlarda oluk açılması gibi şikayetleri de ortadan kaldırır.
• Meme Dikleştirme (Mastopeksi): Sarkık memeleri, implant kullanmadan veya implantla birlikte, daha genç ve dik bir görünüme kavuşturma işlemidir.

5. Risk Azaltıcı (Profilaktik) Cerrahi

Yüksek riskli bireylerde (örneğin, BRCA1/2 gen mutasyonu taşıyıcıları, güçlü aile öyküsü) kanser ortaya çıkmadan sağlam memenin ve/veya yumurtalıkların çıkarılması işlemidir. Kanser riskini %90’ın üzerinde azalttığı kanıtlanmış bir yöntemdir.

Sonuç: Meme cerrahisi, hasta merkezli, kişiye özel planlanan ve multidisipliner bir yaklaşım gerektiren bir alandır. Doğru tanı, doğru hasta ve doğru cerrahi teknikle, hem hastalıktan kurtulmak hem de yaşam kalitesini yüksek tutmak mümkündür.

Sağlık Bakanlığı onaylı merkezlerde ve bu konuda deneyimli cerrahlar tarafından yapılan işlemler, en yüksek güvenlik ve başarı oranını sunar.